در دنیای ساخت و ساز و ایمنی ساختمان، مهار لرزه‌ای دیوارهای غیرسازه‌ای یک امر بسیار مهم و ضروری است. فناوری مورد استفاده در مهار لرزه‌ای دیوارها در طول سال‌ها تکامل یافته و روش‌های جدیدی در این زمینه معرفی شده است. جدیدترین فناوری موجود در این زمینه که چند سالی است به صنعت ساختمان ایران معرفی شده، فناوری مهار لرزه‌ای دیوار با استفاده از ملات‌های تقویت شده با الیاف شیشه یا همان وال مش است. از اصلی‌ترین مزایای وال مش، هزینه پایین‌تر آن در مقایسه با روش‌های دیگر مانند وال پست و میلگرد بستر است. پیوست ششم استاندارد 2800 نیز به مقرون به صرفه‌تر بودن این روش اشاره کرده است. در این مقاله به بررسی قیمت وال مش می‌پردازیم.
قیمت وال مش چقدر است؟
در صنعت ساخت و ساز، پروژه‌های مختلف شرایط متفاوتی دارند. هر پروژه دارای مجموعه‌ای از ویژگی‌ها، مشخصات و چالش‌های خاص خود است. برخی از پروژه‌ها ممکن است بر اساس ویژگی‌هایشان نیاز به مقاوم‌سازی بیشتری برای مهار دیوارهایشان در برابر نیروهای جانبی داشته باشند. بنابراین قیمت وال مش برای هر پروژه می‌تواند متفاوت باشد. به طور حدودی و به طور میانگین، هزینه مصالح وال مش به ازای هر مترمربع مساحت دیوارهای پروژه، بین 70 تا 100 هزار تومان محاسبه می‌شود که این مبلغ به شرایط هر پروژه نیز بستگی دارد. به طور کلی می‌توان گفت استفاده از وال مش در مقایسه با وال پست، بسته به شرایط پروژه، بین 20 تا 40 درصد ارزان‌تر است.
بهترین راه برای آن که بتوانید تخمین مناسبی از قیمت وال مش برای پروژه‌تان داشته باشید این است که با کارشناسان شرکت وال مش تماس بگیرید. پس از آن که نقشه‌های معماری و سایر مشخصات پروژه شما توسط کارشناسان وال مش ثبت شد، تیم طراحی وال مش نقشه‌های جانمایی وال مش را طراحی کرده و بر اساس آن طرح توجیهی برای پروژه شما تهیه می‌کنند. پس از این مرحله شما به طور دقیق از قیمت وال مش برای پروژه‌تان مطلع می‌شوید. البته شما می‌توانید با مراجعه به صفحه محاسبات آنلاین وال مش و با وارد کردن اطلاعات پروژه خود در آن صفحه، یک تخمین کلی از میزان مقاوم‌سازی لازم برای دیوارهای پروژه‌تان داشته باشید. همچنین شما می‌توانید نقشه و سایر مشخصات پروژه خود را در بخش برآورد هزینه وب سایت وال مش بارگذاری کنید.
عوامل موثر بر قیمت وال مش
همانطور که اشاره شد، قیمت دقیق وال مش برای هر پروژه پس از طراحی نقشه‌های جانمایی وال مش برای آن مشخص می‌شود. عوامل متفاوتی در این مسئله تاثیرگذار هستند. محاسبات وال مش بر اساس روابط موجود در نشریه 714 سازمان برنامه و بودجه کشور انجام می‌شود. محاسبات وال مش مشخص می‌کند که نوارهای وال مش با چه عرضی و در چه فواصلی باید روی دیوار نصب شوند. این روابط شامل دو بخش است. یکی محاسبه بار وارد شده بر دیوار و دیگری ظرفیت تحمل بار دیوار تقویت شده با وال مش. این که نوارهای وال مش با چه عرضی و در چه فاصله‌ای روی دیوار نصب شوند در میزان مصالح مورد نیاز و در نتیجه قیمت وال مش برای پروژه موثر است. همچنین قیمت جزء به جزء قطعات وال مش نیز در تعیین قیمت نهایی آن موثر است. به طور کلی هزینه وال مش متاثر از موارد زیر است:
اطلاعات پایه پروژه
هرچه نیروی زلزله وارد بر دیوارهای یک ساختمان بیشتر باشد، میزان مقاوم سازی مورد نیاز آن پروژه بیشتر است. به طور ساده‌تر، هرچه نیروی زلزله بیشتر باشد، فاصله نوارهای وال مش روی دیوار کمتر شده و نوارها باید به یکدیگر نزدیک‌تر شوند. بنابراین مصالح مصرفی وال مش در پروژه بیشتر می‌شود. محاسبه نیروی وارد بر دیوارهای ساختمان بر اثر زلزله مطابق روابط موجود در نشریه 714 و استاندارد 2800 انجام می‌گیرد. اصلی‌ترین عواملی که بر مقدار نیروی زلزله اثرگذارند شامل منطقه جغرافیایی پروژه، میزان لرزه‌خیزی، نوع خاک پروژه، ارتفاع دیوارهای هر طبقه، ضخامت دیوارها و تعداد طبقات ساختمان است.
مشخصات مش فایبرگلاس
اصلی‌ترین عامل تعیین کننده ظرفیت باربری دیوار، مقاومت کششی مش فایبرگلاس است. نکته بسیار مهم این است که مبنای محاسبات ظرفیت دیوار، مقاومت کششی مش فایبرگلاس پس از 28 روز قرارگیری در محلول قلیایی است نه مقاومت اولیه مش. با توجه به این موضوع، هرچه مقاومت کششی مش فایبرگلاس بیشتر باشد، می‌توان نوارهای وال‌مش را با فاصله بیشتری از یکدیگر اجرا نمود و مصالح مصرفی را کاهش داد.
قیمت مش فایبرگلاس
به دلیل کاربردهای فراوانی که مش فایبرگلاس در صنایع مختلف دارد، در انواع مختلف و با ویژگی‌های متفاوتی تولید می‌شود. انواع مش فایبرگلاس با ویژگی‌های متفاوت برای رفع نیازهای مختلف طراحی و تولید شده‌اند. به عنوان مثال، برخی از انواع مش‌های فایبرگلاس به گونه‌ای طراحی شده‌اند که مستحکم و بادوام باشند، در حالی که اولویت اصلی در طراحی برخی دیگر، انعطاف‌پذیری و سبکی مش است. بنابراین قبل از خرید مش فایبرگلاس لازم است اطلاعات کاملی از ویژگی‌های کاربرد مورد نظرمان داشته باشیم.
با توجه به این موارد، مشخص است که بر اساس ویژگی‌های مش فایبرگلاس قیمت آن متفاوت است. مطابق ضوابط پیوست ششم استاندارد 2800، مش مخصوص وال‌مش باید حداقل 100 گرم بر مترمربع وزن داشته باشد و مقاومت کششی حداقل 1000 مگاپاسکالی را ارائه دهد. همچنین در صورتی که از مش در پلاستر سیمانی استفاده شود باید از مش مقاوم در برابر قلیا استفاده شود. تمامی این موارد در تعیین قیمت توری وال مش موثر است.
مقاومت قلیایی مش مسئله بسیار مهمی است که در هنگام خرید باید به آن توجه شود. دو روش اصلی برای مقاوم کردن مش در برابر محیط قلیایی سیمان، افزودن ترکیب دی‌اکسید زیرکونیوم (زیرکونیا یا ZrO2) به الیاف شیشه و یا محافظت از مش به کمک پوشش‌های پلیمری است. در روش اول، الیاف شیشه استفاده شده در مش باید حاوی حداقل 16 درصد وزنی زیرکونیا (ZrO2) باشد. در روش دوم، از رزین‌های اپوکسی و ترکیبات آب‌بند آکریلیک برای پوشش الیاف شیشه و محافظت از آن استفاده می‌شود. هر دو روش مطابق استانداردها برای استفاده در وال‌مش مناسب هستند. این که کدام تکنولوژی برای دستیابی به مش ضد قلیا به کار رفته باشد در قیمت توری مش فایبرگلاس بسیار تاثیرگذار است. مش مقاوم شده با کمک زیرکونیا در مقایسه با مش مقاوم شده به کمک پوشش آکریلیکی حدود 50 درصد گران‌تر است.
قیمت پلاستر وال مش:
پلاستر وال مش همانند مش فایبرگلاس از اصلی‌ترین قطعات تشکیل دهنده وال مش است. پلاستر وال مش به عنوان یک عامل اتصال بین مش تقویت‌کننده و زیرلایه عمل کرده و با تضمین چسبندگی قوی بین دو سطح، امکان انتقال و توزیع بار موثر را فراهم می‌کند. با توجه به نقش وال مش در مهار لرزه‌ای دیوارهای غیرسازه‌ای، پلاستر مورد استفاده در آن باید ویژگی‌های به خصوصی داشته باشد. بنابراین در وال‌مش نباید از ملات ماسه سیمان عادی استفاده شود و بکارگیری ملات‌های اصلاح شده با پلیمر، امری ضروری است. افزودنی‌های پلیمری به کار رفته در مخلوط پلاستر، روی قیمت آن تاثیر زیادی دارد. این افزودنی‌ها باید توسط افراد متخصص و بر اساس مشخصات فنی مورد نیاز وال‌مش انتخاب شوند.
پلاستر ویژه وال‌مش متشکل از سیمان تیپ 2 و 5، سیلیس، پودر سنگ و 3 افزودنی پایه پلیمری است. این افزودنی‌ها علاوه بر افزایش مقاومت و چسبندگی پلاستر، دوام آن را افزایش می‌دهند. همچنین این افزودنی‌ها موجب کاهش ph محیط قلیایی سیمان شده که تاثیر چشمگیری در محافظت از مش فایبرگلاس دارد.
کیفیت و نوع سطح دیوار زیرکار:
هرچه سطح زیرکار وال مش یکدست‌تر باشد، میزان مصالح مصرفی وال مش کاهش می‌یابد. به عنوان مثال، دیوارهایی که با بلوک سفالی چیده شده‌اند، به دلیل وجود خلل و فرج زیاد در سطح دیوار، پلاستر زیادی مصرف می‌کنند در صورتی که میزان پلاستر مصرف شده روی دیوار بلوک سیمانی کمتر است. همچنین کمترین میزان پلاستر مصرفی مربوط به دیوارهای هبلکس است که سطحی صاف و یکدست ارائه می‌کنند. پلاستر مصرفی روی دیوار هبلکس، 1.5 تا 2 برابر کمتر از دیوارهای بلوک سیمانی و سفالی است.
عوامل موثر بر هزینه اجرای وال مش
از آن جا که اجرای وال مش آسان و سریع است، هزینه اجرای آن در مقایسه با سایر روش‌ها کمتر است. با این حال بر اساس شرایط پروژه ممکن است هزینه اجرای وال‌مش کمی متغیر باشد. دو بخش اصلی از مراحل اجرای وال مش، اجرای کامپوزیت وال‌مش روی دیوارها و نصب نبشی‌ها زیر تراز سقف است.
اجرای کامپوزیت وال مش شامل اجرای پلاستر، نصب مش فایبرگلاس و اجرای لایه نهایی پلاستر است. در صورت زیاد شدن ارتفاع دیوار، ممکن است به نصب داربست برای اجرای وال‌مش نیاز باشد که روی هزینه‌ها اثرگذار است. همچنین در صورتی که سطح زیرکار پستی و بلندی‌های زیادی داشته باشد ممکن است قبل از اجرای وال مش نیاز به ترمیم و آماده‌سازی سطح دیوار باشد. نکته دیگر اجرای وال‌مش برای آن دسته از دیوارهای پیرامونی است که به دلیل قرارگیری در مقابل دیوار ساختمان همسایه، به راحتی نمی‌توان به پشت دیوار دسترسی داشت. در این مواقع می‌توان از روش‌های مختلفی استفاده کرد. با این حال از آن جا که اجرای وال‌مش برای این دیوارها کمی دشوارتر است، این مسئله می‌تواند در هزینه اجرای وال‌مش موثر باشد.
نصب نبشی‌های منقطع در تراز زیر سقف به روش‌های متفاوتی می‌تواند انجام شود. یکی از روش‌های رایج، میخ‌کوبی است که به هیچ وجه پیشنهاد نمی‌گردد. میخ‌کوبی باعث ایجاد ریزترک‌ها در بتن شده و موجب آسیب به بتن می‌شود. همچنین از آن جا که در اطراف محلی که میخ کوبیده می‌شود ترک ایجاد می‌گردد، در درازمدت میخ‌ها شل می‌شوند و عملکرد مناسبی از خود نشان نمی‌دهند.
از آن جا که نبشی‌ها قرار است عملکرد سازه‌ای داشته باشند و هنگام زلزله نیروهای برشی را تحمل کنند بهتر است به جای میخ‌کوبی از روش‌های استاندارد استفاده شود. استفاده از پیچ و رولپلاک یکی از این روش‌ها است. این روش از نظر فنی مناسب بوده و در صورتی که به طور صحیح اجرا گردد عملکرد نبشی در تحمل برش را تضمین می‌کند. با این حال پیچ و رولپلاک کردن نبشی‌ها از نظر اجرایی زمان‌بر است. بنابراین استفاده از این روش سرعت اجرا را کاهش می‌دهد و هزینه‌های اجرا را افزایش می‌دهد.
مناسب‌ترین راه برای اتصال نبشی‌های وال مش، استفاده از چسب اپوکسی است. چسب اپوکسی در صنعت ساختمان کاربردهای زیادی دارد که بسیاری از این کاربردها سازه‌ای هستند. استفاده از چسب اپوکسی برای اتصال نبشی‌ها علاوه بر آن که سرعت اجرای نبشی‌ها را بسیار افزایش می‌دهد، عملکرد مناسب نبشی‌ها را نیز تضمین می‌کند. بالا رفتن سرعت نصب نبشی‌ها منجر به کاهش زمان اجرا شده و هزینه‌ها را کاهش می‌دهد. نکته قابل توجه آن که باید از چسب اپوکسی مطابق با استانداردها استفاده شود. چسب اپوکسی وال‌مش مطابق استانداردهای بین‌المللی ASTM تولید و تست شده است. همچنین کفایت چسب اپوکسی وال‌مش در اتصال نبشی به بتن در آزمایشگاه سازه دانشگاه امیرکبیر مورد بررسی قرار گرفته و تایید شده است.
قیمت کمتر وال‌مش نسبت به وال‌پست
برای مقایسه وال مش و وال پست از نظر هزینه، باید مصالح مصرفی و دستمزد اجرای هر کدام را در نظر گرفت. بخش اصلی مصالح مورد نیاز وال پست شامل مقاطع فولادی مانند ناودانی، نبشی و پلیت است. علاوه بر این‌ها قلاب، گیره، رول بولت و غیره از جمله این مصالح است. در مقابل، مصالح اصلی وال مش را مش فایبرگلاس و پلاستر وال مش تشکیل می‌دهد.
برای اجرای وال پست، فعالیت‌های مختلفی از جمله سوراخ‌کاری بتن، نصب پلیت‌ها با رول‌بولت، آماده‌سازی وادارها، اجرای ضد زنگ روی مقاطع فولادی، جوشکاری و … باید انجام گیرد. وال مش با حذف این مراحل، اجرا را بسیار سریع‌تر و ارزان‌تر کرده است. از طرف دیگر از آن جا که اجرای وال مش بسیار آسان است، می‌توان آن را با نیروهای نیمه‌ماهر پیش برد و نیازی به حضور نیروهای متخصص مانند جوشکار نیست.
در صورت اجرای وال پست، باید از میلگرد بستر نیز استفاده شود. علاوه بر هزینه خرید میلگرد بستر، دستمزد دیوارچینی با میلگرد بستر نیز بیشتر از دیوارچینی متعارف است. در دیوار مهار شده با وال مش نیازی به استفاده از میلگرد بستر نیست و دیوارچینی نیز سریع‌تر و ارزان‌تر پیش می‌رود.
علاوه بر صرفه‌جویی وال مش در هزینه‌های مستقیم نسبت به وال پست، در برخی هزینه‌های غیرمستقیم نیز انتخاب وال مش منجر به کاهش هزینه‌ها می‌شود. مهار دیوار با شبکه الیاف وزن ناچیزی به سازه اضافه می‌کند در حالی که مقاطع فولادی وال پست وزن بسیار بیشتری دارند. بنابراین در صورتی که در مرحله طراحی پروژه تصمیم به استفاده از سیستم وال مش گرفته شود، می‌توان سازه را برای وزن کمتری طراحی نمود. بر خلاف وال پست که مصالح آن مقاطع فولادی سنگین و حجیم است، مصالح وال مش بسیار سبک است. بنابراین هزینه‌های حمل و جابجایی مصالح وال مش در کارگاه ساختمانی بسیار کمتر از وال پست است.
وال مش را از کجا تهیه کنیم؟
با وجود آن که وال مش از نظر اجرایی یک روش آسان برای پروژه‌ها محسوب می‌شود اما تولید آن با پیچیدگی‌های زیادی مواجه است. تولید مش فایبرگلاس با کیفیت بالا مطابق الزامات آیین‌نامه‌ای و حفظ دوام قلیایی مش در طولانی مدت پیچیدگی‌های فراوانی دارد و نیازمند دانش فنی بالایی است. همچنین پلاستر وال مش نیز با ملات عادی متفاوت است و از نوع ملات اصلاح شده با پلیمر است. اصلاح ملات با پلیمر امری حساس و بسیار فنی است که حتماً باید توسط افراد متخصص انجام شود. با توجه به موارد بالا، بسیار مهم است که هنگام خرید وال مش، یک تولیدکننده معتبر را انتخاب کنید تا از خرید محصولی با کیفیت بالا و منطبق بر استانداردهای داخلی و بین‌المللی مطمئن باشید.
همچنین باید به این نکته توجه شود که وال مش یک راهکار برای مقابله با نیروهای زلزله است و نیازمند طراحی است. بنابراین بسیار مهم است که وال مش را از تولیدکننده‌ای تهیه کنید که خدمات فنی مهندسی وال مش را نیز ارائه دهد.
سخن پایانی
روش‌های اجرا در صنعت ساختمان همواره در حال تغییر هستند و تکنولوژی‌های جدید معرفی می‌شوند تا بهره‌وری این صنعت را افزایش دهند. وال مش در زمره همین فناوری‌های نوین قرار گرفته که علاوه بر بالا بردن کیفیت و سرعت مهار لرزه‌ای دیوارها، هزینه‌های آن را نیز کاهش داده است. هزینه مهار لرزه‌ای دیوارهای ساختمان با استفاده از وال مش، بین 20 تا 40 درصد ارزان‌تر از وال پست است. البته می‌توانید برای برآورد دقیق قیمت وال مش، نقشه‌های معماری پروژه‌تان را برای کارشناسان شرکت وال مش ارسال کنید تا تیم طراحی وال مش پس از طراحی رایگان و تهیه نقشه‌های جانمایی وال مش، قیمت دقیق وال مش برای پروژه شما را برآورد کند.
